Kỳ nam được xem là một trong những loại gỗ quý giá nhất của nước ta từ thời xưa dùng để cống nạp, biếu tặng vua chúa. Và cho đến nay thì gỗ kỳ nam vẫn không hề mất đi giá trị mà còn được săn lùng nhiều hơn, đắt giá hơn cả vàng bạc nhiều nhiều lần.
Kỳ nam vô cùng quý hiếm và giá trị rất cao, ngay cả người làm nghề trầm hương không phải ai cũng có may mắn gặp được kỳ nam đích thực. Có khi chỉ là nghe qua lời của những phu trầm giàu kinh nghiệm, những ông trùm trầm hương kể lại, những câu chuyện truyền tai…
Hiện tại trên internet có rất nhiều thông tin về sản vật đặc biệt này – song đáng tiếc là đa số được viết bởi các bạn content chưa từng được trải nghiệm qua kỳ nam chính tông hoặc thậm chí còn chưa có sự hiểu biết nhất định về trầm kỳ. Vì thế thông tin trên mạng nhìn chung là tổng hợp – copy xào xáo lẫn của nhau, gây ra sự nhiễu loạn và sai lệch thông tin về kỳ nam. Rõ ràng, không phải thông tin gì trên mạng cũng là sự thật và chính xác.
Vậy kỳ nam là gì? Kỳ nam có gì đặc biệt? Cùng Trầm Tín tìm hiểu trong bài viết này nhé!
1. Kỳ nam là gì? Quá trình hình thành kỳ nam
Kỳ nam là loại tinh dầu đặc biệt được hình trên trên cây dó bầu. Kỳ nam thường hay được gọi tắt là kỳ.
Về cơ bản, quá trình hình thành kỳ nam trầm hương khá giống nhau: qua quá trình cây bị nhiễm bệnh / tổn hại do các tác động tự nhiên (thời tiết, côn trùng, muông thú…). Tại nơi cây bị thương, cây dó bầu sinh ra chất dầu bao bọc vết thương để bảo vệ cây – qua một quá trình dài sẽ hình thành nên gỗ trầm kỳ nam.
Cây sinh ra kỳ nam vẫn là cây dó bầu – loài cây tạo nên trầm hương, chứ không phải là một loại cây kỳ nam nào đó.
Nguyên nhân nào khiến cây tạo ra kỳ nam chứ không phải trầm hương đến nay vẫn là một ẩn số.
Có người cho rằng do nấm kỳ nam tạo kỳ nam, hoặc do một loại vi khuẩn đặc biệt tạo thành, hoặc cũng có thể là do loài cây dó có mã ADN đặc biệt (gen đột biến) mà sinh thành; cũng có quan niệm là luồng do linh khí đất trời tại nơi phong thủy tốt đẹp – thuận hòa mà phú cho cây dó bầu sinh ra kỳ nam…
Chừng nào điều này còn là bí ẩn, thì ta chỉ có thể nói rằng “Kỳ nam hình thành bởi phép màu của mẹ thiên nhiên”.
Trầm hương và kỳ nam tuy có quá trình hình thành và nguồn gốc khá giống nhau nhưng kỳ nam lại vô cùng quý hiếm và có đặc tính khác biệt so với trầm hương.
Trong tự nhiên, hàng nghìn cây dó mới có cây tạo trầm và hàng nghìn cây có trầm mới có cây có kỳ. Do vậy, trên thị trường hiện tại, phẩm cấp và sự quý giá của kỳ nam cao hơn hàng chục lần so với trầm hương.
Ta cũng có thể hiểu kỳ nam như một loại trầm hương đặc biệt – một dòng “trầm hương đột biến” vậy.
2. Kỳ nam có mùi như thế nào, nhìn trông ra làm sao?
Kỳ nam tự nhiên thường có màu vàng hoặc có màu nâu sậm, có thể có ánh kim, vị thơm ngọt sâu, nồng nàn mà dễ chịu, không hề gay gắt. Cũng giống như trầm, mùi kỳ là một mùi thơm đặc trưng song có nhiều vị khác nhau.
Miếng kỳ nam thường có chất dầu sánh dẻo, có lúc nhìn thì cũng bình thường nhưng cầm vào lại cảm nhận được sự ẩm ướt và dính tay.
2. Cách phân biệt trầm hương và kỳ nam
Đối với những người không biết gì về trầm hương kỳ nam thì để phân biệt được 2 loại gỗ này là không hề dễ. Vậy làm thế nào để phân biệt được trầm hương và kỳ nam? Dưới đây là một vài quan điểm của các chuyên gia chơi trầm kỳ nam lâu năm đúc kết ra.
Trầm hương | Kỳ nam | |
Giống nhau | – Hình thành từ cây dó bầu
– Có mùi thơm đặc trưng – Nguồn gốc khác nhau thì tông vị mùi cũng khác nhau – Khi nếm có thể lưu hương lâu, đọng thoảng trong khoang mũi – Khối gỗ chứa dầu – Nhiều dầu thì chìm nước, ít dầu thì không chìm nước – Đều có dòng thường và dòng rục |
|
Khác nhau | Màu sắc đa dạng: vàng, nâu, ánh xanh, socola, ánh đỏ… | Thường có màu vàng kim hoặc nâu đậm tới đen. Thêm nữa, khi quan sát kỹ sẽ thấy những thớ thịt xếp chồng lên nhau, các đường vân gỗ chạy thẳng và gần như song song với nhau. |
Sớ gỗ đa dạng: thẳng, xoắn, mắt tử, ăn dạng nu, dạng sớ ngang… | Sớ gỗ nhìn chung to thẳng, chạy dài và song song liền mạch. | |
Dạng sớ dầu ăn cũng đa dạng: tốc, banh, dầu ăn quầng, ăn bông, sớ cá ngừ, sớ ngang, mắt nhãn… | Hay có kiểu dầu ăn bông (các mạch dầu ôm phần gỗ trắng tách biệt rõ ràng, vằn vện) | |
Mùi hương nhiều vị rất đa dạng: vị ngọt, vị sữa, vị the mát, vị thơm cay, vị thuốc bắc… | Mùi hương nhìn chung đều có vị ngọt, phần nhiều là kiểu ngọt sữa, ngậy như bánh quy bơ | |
Khi nếm sẽ cảm nhận được vị đắng nhiều hơn vị cay | Khi nếm sẽ cảm nhận đủ vị chua, ngọt, đắng, cay và lưỡi sẽ có cảm giác hơi tê | |
Chất dầu đặc thì có thể dạng khô hoặc dẻo | Thấm đẫm tinh dầu nên thường chất dầu luôn ẩm, mềm dẻo | |
Khi đốt sẽ có khói trắng bay vòng rồi tan nhanh trong không khí
(điều này là tôi sưu tầm ghi lại, cảm nhận thực tế thì thấy khói trầm tĩnh gió thì bay thẳng, hơi động là bay lung tung) |
Khi đốt sẽ có khói xanh bay cao, thẳng tắp, liền mạch và rất lâu mới có thể tan vào không khí
(điều này cũng là tôi sưu tầm ghi lại, chưa chắc chắn vì kỳ nam quá đắt đỏ để có thể “dám đốt thử”) |
|
– Phẩm cấp phân thành các loại:
+ Trầm loại 1: Chìm nước + Trầm loại 2: Cận chìm, chìm lửng + Trầm loại 3: Banh + Trầm loại 4: Tốc |
– Phân thành 4 loại chính:
+ Bạch kỳ nam + Thanh kỳ + Hoàng kỳ / Huỳnh kỳ + Hắc kỳ nam (điều này vẫn là tôi sưu tầm ghi lại, chưa chắc chắn cách phân hạng vì dù đã trên tay hàng trăm gram kỳ nhưng với tôi trải nghiệm đó vẫn là chưa đủ để đánh giá và phân loại) |
3. Kỳ nam giá bao nhiêu?
Bên trên nhắc đến giá trị của kỳ nam nhiều nên chắc hẳn anh em cũng khá tò mò đúng không? 😋
Cũng bởi cực kỳ quý hiếm nên giá kỳ nam vô cùng đắt đỏ, lên đến hàng chục tỷ đồng cho 1kg.
Và dự đoán giá trầm hương kỳ nam sẽ còn tăng và tăng nữa theo thời gian.
Đơn vị giao dịch thường là tính theo gram. Trong năm 2022 thì 1g kỳ nam có giá giao động từ 1x triệu (mười mấy triệu) cho tới 3x triệu (ba mươi mấy triệu đồng) tùy vào hình dạng, phẩm cấp của miếng kỳ. Cụ thể như sau:
- Hình dạng: càng to, dày dặn chắc chắn, dáng thế đẹp thì giá cao hơn miếng nhỏ, mỏng và dáng xấu. Và hàng dáng mộc thì giá cả sẽ mềm hơn so với hàng thành phẩm đã tạc.
- Phẩm cấp: dầu đậm, đặc, màu đẹp và chìm nước sẽ có giá cao hơn dầu nhạt, không chìm nước. Và cốt lõi là mùi hương hấp dẫn hơn, ngọt mạnh rõ hơn sẽ có giá cao hơn. Phẩm cấp cao nhất của kỳ thì được gọi là Bạch kỳ nam.
Chính vì kỳ nam hiếm có và giá trị cao như vậy nên nhiều thương lái đã hô biến tạo ra các sản phẩm “kỳ lừa, kỳ cục, kỳ lạ, kỳ ảo…” – gọi chung là kỳ dỏm để lừa gạt nếu người tiêu dùng thiếu thông tin và chưa có sự hiểu biết.
Ly kỳ chuyện 7 phu rừng trúng cả tạ kỳ nam, chia nhau trăm tỷ
4. Phân loại kỳ nam
Tục ngữ có câu: “Nhất bạch, nhị thanh, tam hoàng, tứ hắc”. Từ xa xưa, kỳ nam đã được người dân ta khai thác và phân loại ra thành 4 loại chính:
4.1 Bạch kỳ nam
Bạch kỳ nam có màu trắng ngà hoặc xám / nâu nhạt, xung quanh kỳ nam như có lớp áo đường trắng mịn bám vào, đậm dầu và mềm. Nếu cắt khối bạch kỳ ra thì sẽ thấy có màu nâu đỏ bên trong nhưng sau khi để chỉ khoảng 1 giờ đồng hồ là vị trí đó lại ngả về màu sáng trắng hơn do bị oxi hóa với không khí.
Loại bạch kỳ như mô tả ở trên cực kỳ hiếm, cá nhân tôi chưa thấy xuất hiện ở thị trường.
4.2 Thanh kỳ nam
Có màu ánh tím xanh lam. Nhiều dầu thì mềm, ít dầu thì cứng và khô.
4.3 Hoàng kỳ nam
Có màu vàng đậm pha nâu như màu hổ phách, chất dầu cứng và nặng.
4.4 Hắc kỳ nam
Có màu đen như hắc ín, khi tiếp xúc với ánh sáng thì bề mặt của Hắc kỳ nam sẽ sáng lấp lánh. Chất dầu quyện vào cả sớ gỗ cứng và nặng.
*** Như đã nói ở trên, điều này hoàn toàn là tôi sưu tầm ghi lại, chưa chắc chắn mình đã nắm bắt được cách phân hạng kỳ nam. Mà vì dù đã trên tay hàng trăm gram kỳ nhưng với tôi trải nghiệm đó vẫn là chưa đủ tự tin để đánh giá và phân loại)
5. Sự thật về kỳ nam hóa thạch và kỳ nam nhân tạo
Thị trường phân phối kỳ nam trầm hương hiện nay có không ít những tin đồn về kỳ nam hóa thạch và kỳ nam nhân tạo. Vậy thực hư các loại gỗ này là như nào? Để Trầm Tín giúp bạn nhé!
5.1 Kỳ nam hóa thạch
Có rất nhiều người nhầm lẫn bạch kì nam là khối đá trắng hóa thạch hoặc những khối nhựa dầu màu trắng đốt tỏa hương, nhưng sự thật là không phải, vì là trầm hương hay kỳ nam thì đều được hình thành trên cây gỗ và phải nhiễm dầu thì mới có giá trị.
Giá trị thật sự của Kỳ nam là nằm ở chất dầu có chứa ở trong gỗ, nếu không có nó thì chỉ là “đồ bỏ đi” vì bản chất gỗ của cây dó bầu là rất mềm và xốp.
Nói về loại gỗ hóa thạch: quá trình hóa thạch tự nhiên cần trải qua hàng trăm triệu năm dưới áp suất, bị chôn vùi dưới các lớp trầm tích, dung nham núi lửa, tại đây các mạch nước ngầm chứa nhiều khoáng chất tự nhiên: silica, các oxit kim loại…. phản ứng và lắp đầy, rồi dần thay thế và chiếm chỗ những mảng mục của gỗ, quá trình đó cứ diễn ra liên tục cả hàng triệu năm để tạo thành các loại “gỗ hóa thạch” như hiện nay.
Tóm lại, với lý thuyết hình thành như thế thì dù một khối kỳ nam hóa thạch (nếu có) cũng chẳng còn giá trị gì cả… và với niên đại đó thì có cây trầm hương hay không cũng là ẩn số lớn nữa….
Bởi vậy, mọi người cần tìm hiểu kỹ trước khi mua những sản phẩm kỳ nam trên thị trường có gắn mắc là “hóa thạch” để tránh phải ăn trái đắng.
5.2 Kỳ nam nhân tạo
Dòng kỳ nam nhân tạo – hay có tên gọi phổ biến là Kỳ Hải Nam – là dòng sản phẩm từ công trình nghiên cứu của các nhà khoa học Trung Quốc.
Kỳ nhân tạo bắt nguồn từ một cây dó quý tại Trung Quốc có tên gọi là Kynam mẹ hay Qinan mẹ, Kynam Mother Tree. Cây “kỳ nam mẹ” là cây gỗ dó đã lên kỳ nam được dân đi điệu bứng về bán cho các nhà nghiên cứu. Từ đó, cây kỳ nam mẹ được nuôi lớn và chiếc ra thành nhiều cây kỳ nam con – cây giống Kỳ Hải Nam.
Loại gỗ này có khả năng sản sinh ra nhựa có mùi hương tương đối tốt, dầu nhiều và dẻo.
Tuy nhiên, về mặt chất lượng thì kỳ nam nhân tạo không thể nào sánh bằng được so với kỳ nam thiên nhiên – dân dã ta gọi là “tuổi gì mà so sánh”.
6. Tác dụng của kỳ nam
Trầm hương đã mang danh xưng là gỗ của các vị thần, là vua của các loại gỗ – thì Kỳ nam còn là vua của các loại trầm hương. Kỳ nam có thể được coi là một loại mùi hương thiên nhiên tốt nhất, thơm nhất, quý giá nhất và dễ chịu nhất.
Dưới đây là những công dụng tuyệt vời mà kỳ nam mang lại:
- Về mặt sức khỏe: Theo sách Đông Y của Trung Quốc và Nhật Bản ngày xưa, kỳ nam là dược phẩm quý giá trong nhiều bài thuốc. Kỳ nam có tác dụng bồi bổ cơ thể, gia tăng tuổi thọ, tăng cường khí huyết, để chữa bệnh: đau đầu chóng mặt, tiêu chảy; giúp tránh gió, giữ ấm cơ thể…
- Chăm sóc tinh thần: hương thơm của kỳ nam giúp cho cơ thể thư thái dễ chịu, an thần, cảm thấy êm ái dễ đi vào giấc ngủ.
- Về mặt phong thủy, tâm linh: kỳ nam không chỉ mang dương tính mạnh giúp xua đuổi tà khí hiệu quả mà còn được coi như lá bùa hộ mệnh đem lại may mắn, tài lộc, thịnh vượng cho gia chủ. Nhiều người trong nghề trầm đều nói mang kỳ nam rất may mắn, ai cũng muốn giữ cho mình một mẩu nhỏ để làm vật cầu may. Thêm nữa, khi đeo vòng tay kỳ nam bên người giúp xua đuổi tà ma, âm khí, tránh xui xẻo hiệu quả.
7. Các sản phẩm được làm từ gỗ kỳ nam
Kỳ nam vô cùng đắt đỏ và quý hiếm nên giá của các sản phẩm được làm gỗ kỳ nam cũng có giá thành rất rất cao. Với giới thượng lưu giàu có thì việc sưu tầm những sản phẩm kỳ nam sẽ giúp họ thể hiện đẳng cấp, khẳng định và nâng tầm giá trị bản thân.
Một vài sản phẩm được chế tạo từ kỳ nam có thể kể đến như: vòng kỳ nam, nhẫn, mặt dây chuyền kỳ nam, tượng điêu khắc, trưng bày mỹ nghệ kỳ nam, tinh dầu kỳ nam,..
Nhưng, như đã nhắc tới ở trên thì việc sở hữu kỳ nam cũng cần có hiểu biết nhất định. Tránh lâm vào hoàn cảnh mong muốn sưu tầm vật phẩm quý mà lại bị ăn thịt lừa, mất tiền vô ích. Cái gì cũng có giá của nó, không có chuyện hàng chất mà giá lại rẻ được.
Vì vậy, trước khi sở hữu kỳ nam mong bạn hãy tìm hiểu thật kỹ thông tin. Đặc biệt cần tìm hiểu về người bán, độ uy tín, cách nói chuyện và thông tin họ cung cấp để hạn chế rủi ro khi giao dịch. Mua được đúng sản phẩm kỳ nam với giá trị tốt đẹp của nó cũng là một điều may mắn.
Bài viết trên là tất tần tật những thông tin hữu ích về kỳ nam. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào hay có nhu cầu mua các sản phẩm trầm hương, kỳ nam thiên nhiên vui lòng liên hệ với Trầm Tín qua hotline 0911.999.148 để được tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất!
Bài viết hữu ích: